Osmanlı devlet yöneticilerinin Osmanlı Devleti'ni tekrar diriltmek amacıyla oluşturduğu okullar, düşünülenin aksine Cumhuriyet düşüncesinin ve Cumhuriyet'i kuracak kadroların oluşmasına zemin hazırladı. Gerçekten de, Galatasaray Lisesi, İstanbul Lisesi, Vefa Lisesi, Darüşşafaka Lisesi, Kuleli Askeri Lisesi, İstanbul Kız Lisesi, Haydarpaşa Lisesi gibi ekol okullar ve benzeri birçok eğitim kurumu, modern fikirlerin oluşmasını ve Cumhuriyet idaresini kuran ve bu dönemde siyasi, askeri ve fikri açıdan etkili olan kadroların meydana gelmesini sağladığı gibi, önemli olan bir diğer husus da, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş sürecinde etkili olan bu okulların çoğunun hala Türkiye'de siyasi, ekonomik ve askeri alanlarda etkili olacak bireyleri yetiştirmeye devam etmesidir.
Halit Ziya Uşaklıgil, Selim Sırrı Tarcan, Celal Esat Arseven, Yusuf Kemal Tengirşek, Rıza Nur, Mustafa Kemal Atatürk, Kazım Karabekir, Tevfik Sağlam, Yahya Kemal Beyatlı, Ahmet Emin Yalman, Burhan Felek, Mahir İz, Hasan Ali Yücel, Şevket Süreyya Aydemir, Remzi Oğuz Arık, Necip Fazıl Kısakürek, Niyazi Berkes, Abidin Nesimi, Mihri Belli, Cemil Meriç, Cahit Kayra, Muhsin Batur, Sabri Yirmibeşoğlu, Süreyya Ağaoğlu, Halil İmre, Dündar Soyer, Nermidil Erner Binark, Ahmet Yüksel Özemre
